Kim bu döviz spekülatörleri?

İsmet Hazardağlı •

Ekonomide
işler ters gidince her ay bir suçlu bulmayı alışkanlık haline
getirdik.

Aralık’ta
kuru soğancılar, Ocak’ta zincir marketler, Şubat’ta hal
komisyoncuları ve toptancılar, şimdi de döviz spekülatörleri.

Kim
bunlar derseniz cevabı basit. Hepimiz. 1980’lı yıllardan buyana
döviz alım satımının serbest bırakılmasıyla hepimiz
“dolarize” olduk,.yediden yetmişe her gün döviz kurlarını
delice izlemeye başladık.

Sabah
kalkıyoruz dolar kaç oldu, akşam yatıyoruz dolar yarın fırlar
mı diye her yerde her köşede konuşuyoruz. Dolar biraz oynasa
psikolojik eşikler koyup örneğin bugünlerde olduğu gibi “dolar
altı lira, avro yedi lira olur mu” diye sağa sola sorup
duruyoruz. Bu yönden bakarsanız, istisnasız hepimiz spekülasyonun
dik alasını yapıyoruz esasında.

Bir
de bu işi profesyonel olarak yapan yani geçimlerini bu yolla
sağlayanlar var. Tüm bankalarda yatırım danışmanı ve/veya
müşteri temsilci diye çalışanlar var. Görev tanımları
müşterilerine para kazandırmak.

Bunlar
sizin tasarrufunuzun daha fazla kazanç sağlaması için akıl
veriyorlar, yol gösteriyorlar. İsterseniz her gün dolar şuraya
iner veya çıkabilir, hisse senedi borsasında şu kağıt prim
yapabilir, faizler yükseliyor şeklinde bilgi akışı sağlıyorlar,
günlük değerlendirme, yorum bültenleri gönderiyorlar. Karar
verirseniz sizin adınıza döviz, altın hisse senedi veya diğer
yatırım araçlarını alıyorlar satıyorlar.

Şunu
söyleyelim bu bankacılar, son döviz dalgalanmasında suçlu ilan
edilip “bedelini ağır ödeyeceksiniz” sözlerinden çok
alınmışlar. Konuştuğum bir banka yatırım danışmanı “bizim
işimiz bu, ne suçumuz var” diyor.

Bu
arkadaşların önünde her türlü bilgi ekranı açık, tüm
piyasaları anında izliyorlar, tahminlerde bulunuyorlar, size para
kazandırmak için olup bitenden haberdar ediyorlar. Şimdi bunlardan
biri kalkıp “dolar Nisan’da 7 lira olur, paranızı dolara
yatırın” derse spekülasyon yapmış mı olur? Bize göre hayır.
Sokaktaki vatandaş da benzeri tahmini yapıyor, hatta “paran varsa
dolar al” gibi tavsiyede de bulunuyorsa söz konusu danışmanlarla
aradaki fark ne?

Dolar,
yaklaşık 7 aydır aynı dar bantta dalgalanırken her şey iyiydi,
ama nasıl ki oynamaya başladıysa neden “hemen suçlusunu
bulalım” yarışına girişiliyor?

Peki,
vatandaşın bankalarda lira tasarruflarını geçen yabancı para
hesaplarına ne diyeceğiz? O zaman her gün üç beş kuruş
karşılığı dolar, avro alanlar da mı spekülatör? Eğer böyle
ise yatırım amaçlı döviz alan herkes zan altındayız.

Tıpkı
AKP’ye veya Cumhur ittifakına oy vermeyenlerin terörist damgası
yediği gibi şimdi de spekülasyon yapanlar etiketi yapıştırılıyor.

BU
İŞİN CEZASI NE?

Şu
da var, neden seçim sonrası ağır bedeli ödettiriliyor? Hemen
bugün kesilsin cezaları, alem görsün. Nasıl bir ceza gelir, “sen
Türkiye Hazinesini zarara uğrattın” diye milyonlarca dolarlık
para cezası mı verilir yoksa faaliyetlerine örneğin bankacılık
izini mi iptal edilir veya devlet el mi koyar? Bugüne kadar
spekülasyon yapıyor diye böyle cezalar uygulandı mı? Hayır.

Spekülasyon
bu işin fıtratında var zaten. Bu nedenle artık her türlü
sıkıntıda “spekülasyon yapılıyor, bedelini ağır
ödeyecekler” diye suçlu aramaktan vazgeçilmeli.

Tek
çözüm, piyasaları ve vatandaş doğrularla ve gerçeklerle
bilgilendirilmeli. Aksi takdirde “sabah yükselmeyecek” dediğiniz
dolar akşam olmadan bir anda fırlar, panik içinde mali, parasal ve
hatta polisiye önlemler almaya başlarsınız ama iş işten geçmiş
olur.

http://bit.ly/2FzCqWL • İsmet Hazardağlı • Sonsöz Gazetesi • Son Dakika • Güncel Haberler • Ankara Yerel Gazete