Yaşlılar da siber zorbalık mağduru

Editör • #SiberZorbalık

Dijitalleşme hayatımızın her yönünü etkiliyor. Gün geçtikçe genç yaşlı demeden dijital dünyadaki yerimizi alıyoruz.

Çocuklar ve gençler kadar artık yaşlılar da dijital dünyanın bir bireyi haline geldiler. Ancak yaşlılar sonradan dahil oldukları bu ekosisteme ayak uydurmakta zorlanıyor, siber suçların ve siber zorbalığın mağduru oluyorlar.

Siberzorbalik.org Kurucusu, İletişim Uzmanı ve Sosyal Medya Danışmanı Nurhan Demirel, yaşlıları dijital dünyada bekleyen tehlikeler konusunda özel açıklamalarda bulundu.

Yaşlılar sanal dolandırıcılara kolaylıkla inanıyor 

Özellikle 65 yaş üstü emekli kullanıcıların hayatlarındaki boşluğu doldurmak için daha fazla internette vakit geçirdiğini ifade eden Demirel,özellikle yaşlı kullanıcıların sanal dolandırıcılıklar konusunda daha savunmasız olduğunu söyledi. Demirel sözlerine şu şekilde devam etti: “Son yıllarda sosyal ağların yaşlı kullanıcı sayısında önemli bir artış oldu. Özellikle 65 yaş üstü kullanıcılar finansal dolandırıcılıklara daha fazla maruz kaldığını gözlemliyoruz. Kendini polis, jandarma, milletvekili ya da resmi bir yetkili olarak tanıtan kişilere kolaylıkla aldanma eğilimi içerisinde oluyorlar. Ayrıca sahte banka mailleri ve telekom operatörlerinden gelen, fatura süsü verilmiş tuzak maillerin içerisinde bulunan linkleri de tıklayabiliyorlar. İnternette başlarına gelebilecek oltalama mesajları ve kişisel verilerini korumak konusunda farkındalıkları oldukça düşük. Bu yüzden yaşlı insanlarımızı dijital dünyada nasıl davranmaları gerektiği konusunda bilinçlendirmek gerekiyor. ” şeklinde konuştu. 

Özellikle TikTok’ta siber zorbalığa maruz kalıyorlar

Demirel, yaşlı internet kullanıcılarının hem sanal dolandırıcılıklara hem de siber zorbalığa maruz kaldığını belirterek, özellikle son zamanlarda iyice popülerleşen Tiktok uygulamasında yaşlıların uğradığı sanal şiddete örnekler verdi. Demirel konu ile ilgili olarak şu bilgileri verdi: “Bütün dünyada hızla popülerleşen TikTok uygulamasına yaşlılar da kayıtsız kalamadı. Türkiye’de 28 milyondan fazla kullanıcısı olan Tiktok’ta yaşlılar da eğlenceli mizansenlerden oluşan videolarını paylaşıyor, paylaşımlarını topluluğun beğenisine sunuyorlar. Ancak gençler tarafından hiç beklemedikleri tepkiler alan yaşlılar, acımasızca eleştirilerek siber zorbalığa uğruyorlar. Hatta yaşlıların son yıllardaki davranışları ve medyaya yansıyan haberler nedeniyle gençler yaşlı insanlara toplu taşıma araçlarında yer vermek bile istemiyor. Özellikle yaşlıların dans ettiği ve eğlendiği videolar gençler tarafından olumsuz yorum yağmuruna tutuluyor. 

“Çayımı aldım, yorumları okumaya geldim”

TikTok’ta videoların yanı sıra yorumlar da bir hayli ilgi görüyor. Kullanıcılar birbirini eleştirirken çoğu zaman sınırları zorluyor. İş hakarete ve sosyal linçe kadar uzanıyor. Çoğu zaman yaşlılar da bu acımasız eleştirilerin kurbanı olabiliyor.İşte yaşlılara yapılan o yorumlar…

Teyze sen ölmeyi mi unuttun
Azraile şirinlik yapma
Yürüyen ölü gibisin
Tiktok’ta dans edeceğine git 2 rekat namaz kıl
İlk 6 ay anne sütü önemli boşuna dememişler
Azrail çağırma şarkısı
Azraile yalvarıyor sanki gel artık al canımı diye
Nene bir gözün toprağa bakıyor, git kendine mezar yeri ara Allah aşkına
Bir ara dişleri düşecek diye korktum
Teyze mezardan izne gelmiş
Teyze Azrail seni unuttu mu yoksa torpil mi geçti
Mezardan canlı yayın yapıyor
Bir daha otobüste amcalara yer verirsem
Dedem hayatı benden daha genç yaşıyor
Dedesin sen kendine gel
İşte memleketin hali! Eskiden bu yaşta insanların yanına oturup öğüt alırlardı insanlığınyüz karası
Söylenecek söz yok dünyanın sonu geliyor. Kıyamet alametleri bunlar
Tiktok’ta fenomen olucam diyeçıldıran yaşlılar.. Allahım sen sonumuzu hayreyle
Şüphesiz ki Allah onları ibretlik olsun diye yarattı
Bu teyzeye ne içirdiler acaba
Teyze sövdürme artık kendine video çekmek zorunda değilsin ki?
Teyze diğer tarafta yoklama alıyorlar, seni yok yazmışlar haberinolsun!
Emekli maaşına zam gelince dede kayışı koparmış
Cehennemde yok yazılıyorsun dede 

Dedelerimize ve ninelerimize güvenli internet kullanmayı nasıl öğreteceğiz?

Demirel, özellikle maddi durumu iyi olan yaşlı internet kullanıcılarının sosyal ağlarda tehlikeye daha açık olduğunu ifade ederek, şunları söyledi: “Yapılan araştırmalara göre; interneti kullanan yaşlıların sayısı her geçen gün istikrarlı bir şekilde artıyor. Yaşlı yetişkinler teknolojiyi genç nesillerden daha sonra kullanmayı öğrendi çünkü okulda bilgisayarları yoktu, bu yüzden siber güvenlik konusunda yeterince farkındalık sahibi değiller.

Sonuç olarak, yaşlıların birçoğunun kişisel veya finansal bilgilerini almaya çalışan suçlular olduğuna ve internet üzerinde karşılaşabilecekleri tehlikeler hakkında bir fikri yok.Bununla birlikte, yaşlılar dijital hayata daha fazla katıldıkça, çevrimiçi nasıl güvende olunacağı konusunda daha fazla bilgiye ihtiyaç duyuyorlar. Bazı ülkelerde, yaşlılara ihtiyaç duydukları bilgileri sağlayan özel web siteleri oluşturuldu. Ülkemizde de her ne kadar e-devlet üzerinden pek çok işimizi halledebiliyor olsak da yaşlılara özel, bilgilendirici ve onların hayatlarını kolaylaştıran dijital uygulamaları hayata geçirmeliyiz. Peki yaşlıların interneti güvenli bir şekilde kullanması için nelere dikkat etmeleri gerekiyor? İşte yaşlı akrabalarınızı çevrimiçi ortamda korumanız için ipuçları:

Antivirüs yazılımı kullanın vehangi browserı kullanıyorsanız açılır pencereleri devre dışı bırakacak şekilde ayarlarınızı yapılandırın.

İnternette kullanılan şifrelerin tahmin edilmesi zor ve güçlü şifreler olması gerekir. Bu yüzden güçlü parolalar oluşturmaya çalışın. 12 haneli harf ve rakamlardan oluşan bir şifre nispeten daha güvenlidir. Yaşlı akrabalarınıza nasıl daha güçlü şifreler oluşturabileceklerini öğretin ve şifrelerini unuttuklarında ne yapmaları gerektiğini anlatın.

Onlara internette gezinirken nelere dikkat etmeleri gerektiğini ve bir web sitesinin güvenlik sertifikasının olup olmadığını nasıl tespit edebileceklerini açıklayın.

Yakınlarınıza tanımadıkları insanların onlara hiçbir koşulda ücretsiz bir hediye vermeyeceğini anlatın ve sosyal medyada gördükleri sahte sponsorlu reklamlar konusunda bilgilendirin. Kimlik ve banka bilgilerini hiçbir yere vermemeleri konusunda onları uyarın.

Yaşlı akrabalarınıza e-posta kullanımı hakkında bilgi verin ve tanımadıkları kişilerden gelen e-postaları kesinlikle açmamalarını isteyin.

http://bit.ly/2uycch7 • Editör • Sonsöz Gazetesi • Son Dakika • Güncel Haberler • Ankara Yerel Gazete