Antep fıstığı ve buğday stoklayın

İsmet Hazardağlı • #AntepFıstığı, #Buğday

Buradan azalan ürünleri alıp zamanı gelince beş on katına satan stokçulara karşı yetkilileri uyaralım, şimdiden önlem alınsınlar. Antep fıstığı ve buğdayda bu yıl önemli oranlarda üretim azalışı bekleniyor. Bu da bu ürünlerde stokçuluk, karaborsacılık, fırsatçılık girişimlerine şimdiden zemin hazırlıyor.

Antep fıstığında bu yıl yüzde 58.3 oranında azalma olacağı tahmin ediliyor. Yani neredeyse geçen yılın üçte ikisi kadar eksik olacak bu yılki hasat.

Hatırlatalım, geçen yıl da Antep fıstığı bir anda yok ürünler arasına karışmış, kilo fiyatı bir gecede 60 liradan 250 liraya kadar çıkmıştı. Bu hesaba göre bu yıl fıstığın kilosu çeyrek altın fiyatına ulaşabilir. Çare İran’dan ithalat.

BUĞDAY SIKINTILI

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bu yılki bitkisel üretim tahminlerinde üretimi azalacak diğer ürünler arasında buğday da bulunuyor.
Bu kadar yoğun yağışlara rağmen tahminlere göre buğday üretimi yüzde 2,5 oranında azalarak 19,5 milyon ton olarak gerçekleşecek. Buğdayda üretimin azalmasının başlıca nedeni olarak maliyetlerin satış fiyatını karşılayamaması gösteriliyor.
Bu durumda yine ithalat ve ekmek başta olmak üzere unlu ürünlerde fiyat artışı tartışmalarını gündeme getirecek.

Tütün üretiminde de yüzde 12’lik azalış beklenirken aylık fiyatı en fazla artan ürünler arasında üst sıralarda sık sık yer alan sivri biber de yüzde 1.4, patlıcanda yüzde 3.3, karpuzda yüzde 3.4 oranlarında azalış olacağı hesaplanıyor.

KURU SOĞAN KRİZİ BİTER Mİ?

Gelelim üretimi artacak ürünlere. Bunların başında geçen aylarda büyük krize yol açan, dağ taş stokçuları aranan kuru soğan geliyor.

TÜİK, bu yıl kuru soğanda yüzde 23.8’lik artış öngörüyor. Domatesteki artış ise yüzde 2.9 düzeyinde gerçekleşecek. Bu artışlar talebi karşılar mı, stokçuluk iddialarını bitirt mi, fiyatları düşürür mü, ürünler piyasaya çıktığında belli olacak.

Yine yokluğu nedeniyle ithal edilen mercimekte de yüzde 22.6 oranında üretim artış olacak. Bu yıl muz, kiraz, çilek, mandalina gibi meyvelerde önemli artışlar bekleniyor.
Bu arada şeker pancarında yüzde 11.4 oranındaki artış tahmini dikkat çekici. Yine hatırlatalım, geçen yıl şeker fabrikaları özelleştirilirken pancar üretiminin adam akıllı düşeceği ve Türkiye’nin şeker ithalatı yapmak zorunda kalacağı öne sürülmüştü.

Ancak bu üretim artışıyla pancar alım fiyatları nasıl oluşacak, üretici memnun olacak mı, özel fabrikaların alım politikaları nasıl gelişecek, bunlar da ayrı bilinmezlik konuları. Umarız, fabrika önlerinde oluşan pancar yığınları çürüyüp gitmez.

Bitkisel üretimin tümüne bakıldığında milyarca liralık mali desteğe rağmen saydığımız birkaç ürün dışında genel üretimin anlamlı oranlarda artış göstermemesi dikkat çekiyor.
Bu durum tarımda sorunların sadece teşviklerle bir yere varılamayacağının bir sonucu. Esaslı bir tarım üretim planlamasına acil ihtiyaç var.

http://bit.ly/2K2pKLK • İsmet Hazardağlı • Sonsöz Gazetesi • Son Dakika • Güncel Haberler • Ankara Yerel Gazete